ناخدای هلندی جیکوب روگوین در تمام زندگیش چنین صحنه عظیمی را ندیده بود جزیره ای در میانه اقیانوس اطلس که پر بود از غولهای غظیم به ارتفاع تقریبی 9 متر بنظر می رسید که غولها بر روی سکویی بلند که شباهت به کنگره های غظیم الجثه دژهای نظامی داشت ایستاده بودند و دریا را نظاره می کردند.
وقتی روگوین سه کشتی تحت فرماندهی خود را جلو برد متوجه شد که غولها مجسمه هایی بیش نیستند و آدمهایی با اندازه معمولی دورو بر آنها حرکت می کنند.
روز بعد روگوین با دسته ای کوچک به ساحل رفت و دانست که بر روی هر سکو مجسمه مردی با گوشهای بلند و سر قرمز قرار دارد.
روز عید پاک سال 1722 بود بنابراین روگین جزیره را ایستر نامید 50 سال بعد اروپاییها دوباره به آن جزیره پا نهادند و یکصد سال قبل تحقیقات جدی آغاز شد.
در آن هنگام مجسمه ها آنطور که روگوین آنها را دیده بود سر پا نبودند در طی جنگهای میان قبایل بیشتر آنها از روی پایه هایشان به زمین افتاده بودند.
مجسمه های غول آسا از سنگهای آذرین که در آتشفشان رانوراراکو یافت می شود تراشیده شده , بیش از سیصد تای آنها بر فراز اتشفشان تراشیده شده , سپس در طول شیب از آنجا پایین آورده شده بود و با شیوه های مخصوص سر پا شده بودند.
در ون دهانه آتشفشان 400 مجسمه ناتمام پیدا شد بعضی از آنها اندکی تراش خورده و ما بقی تقریبا آماده حمل بودند. تبر و تیشه هایی از حنس سنگهای آتشفشانی – متعلق به حجاران عهد باستان در دهانه آتشفشان پیدا شد. نحوه جاماندن این ابزار به نوعی بود مثل آنکه قرار است روزی حجاران باز گردند و کار را از سر بگیرند. در جاده ای که از دهانه آتشفشان به پایین منتهی می شد مجسمه هایی نا تمام قرار داشت و هر 45 متر یکی از آنها بر زمین افتاده بود.
بعضی از آنها 30 تن وزن و 4 متر ارتفاع دارد یکی از مجسمه های ناتمام 5 تن وزن و 20 متر ارتفاع دارد.
بعضی از محسمه ها 10 مایل دورتر از دهانه آتشفشان قرار دارند تا امروز متخصصین نتوانسته اند بفهمند که مردم آن روزگار چگونه مجسمه ها را تا چنین مسافتی جمل و آنها را سر پا می کردند.
فرضیه هایی مبنی بر آنکه الوار گرد در زیر مجسمه ها به عنوان چرخ مورد استفاده قرار می گرفته.رد شده است.
آزمایشات نشان می دهد که خاک ایستر نمی تواند درختانی با اندازه مورد لزوم برای حمل مجسمه ها بپروراند. این احتمال که برای حمل مجسمه ها از نوعی طناب الیاف استفاده می شده غیر قابل قبول است هیچ الیاف قادر به کشاندن سی تن وزن نیست. خرابه اقامتگاههای باستانی نشان می دهد که این جزیره روزگاری 2 تا 5000 هزار سکنه داشته , سنگ نگاره نشان می دهد که دو طبقه در این جزیره می زیسته اند. گوش درازها , فرمانروایانی که مجسمه ها به شکل آنها ساخته شده و به گوشهای خود وزنه می اویختند تا آنها را دراز کنند و گوش کوتاهها که زیر دست آنها محسوب می شدند.
رسم دراز کردن گوش در تمدن اینکاها پرو قبل از ور ود فاتحین وجود داشته است اما ساکنان قبلی جزیره بیشتر به مردم پولینری شباهت دارند تا به مردم آمریکای جنوبی.
پیشینه جزیره ایستر احتمالا در قرن نوزدهم توسط تاجران برده پرویی که 1000 نفر از مردم بومی و اخرین پادشاه جزیره را به اسارت بردند نابود شد. کسی نمی داند چه بر سر آن مردم امد شاید بعضی از آنها به جزیره بازگشتند و با خود بیماریهای آوردند که مابقی افراد جزیره را نابود کرد. با ناپدید شدن آنها پاسخ به این سوال که چگونه مردم عهد حجر مجسمه هایی چنان غول اسا خلق کردند بی جواب مانده است.